Ciekawsze obiekty powstałe na przełomie XIX i XX w."Pałacyk Szwajcarski" (miesciło się w nim kiedyś przedszkole)Motele dla gości "Bristol" (obecny Dzik) i "Savoy" (obecny Rogacz), teraz dom wczasowy, wieża cisnień. Do Spały na polowania przybywał również syn Aleksandra III - Mikołaj II wraz z rodziną. Ostatni raz bawił tu w 1912r.

Rok 1914 i wybuch I Wojny Światowej okazał się dla Spały i jej mieszkańców katastrofalny. Okolice stały się widownią zaciekłych walk. Do miejscowości wkroczyli Niemcy. Pałac wraz z innymi obiektami Spały zamienili w szpital polowy. Okoliczne lasy uległy dewastacji a wiekszość wyposażenia pałacu została wywieziona. Niemcy opuścili Spałę w 1918 r.

Po zakończeniu działań wojennych w roku 1920 Uchwałą Rady Ministrów zabudowania spały zostały przekazane na rezydencję Naczelnika Państwa. W 1921 r. Józef Piłsudski po raz pierwszy odwiedził Spałę i wracał tu jeszcze kilkakrotnie.
Lata 1923-26 to okres częstej bytności w Spale Prezydenta RP - Stanisława Wojciechowskiego. Pamiątką po nim jest urokliwy kościółek w stylu zakopiańskim zbudowany w 1923 r. jako kaplica prezydencka pod wezwaniem Matki Boskiej Królowej Korony Polski.

Najdłużej lokatorem spalskiej rezydencji był Prezydent RP Ignacy Moscicki, w latach 1926-39 Spała była "drugim Belwederem". Ignacy Mościcki, zapalony mysliwy, inicjator powołania Polskiego Związku Łowieckiego, w Spale urządzał reprezentacyjne polowania, których gośćmi byli min. zagranicni dyplomaci. Dzięki jego staraniom, rezydencja nabrała okazałego wyglądu a około 1929 r. do Spały sprowadzono posąg Żubra, naturalnej wielkości, który stał się niepisanym herbem Spały.
Za czasów Prezydenta Mościckiego i dzięki niemu, w roku 1927 - 28 sierpnia odbyły się w Spale pierwsze Prezydenckie Dożynki. Uczestniczyło w nich ok 10 tys. osób - delegaci poszczególnych ziem i dzielnic Polski. W kolejnym roku na dożynki do Prezydenta przybyło 38 tys. osób. Specjalnie na tę okazję wybudowano w Spale stadion, a później także dużą halę sportową.

Tradycje dożynek w Spale przerwał wybuch II wojny światowej. Przywrócił ją w 2000 r. Prezydent RP Aleksander Kwaśniewski.Jeszcze przed wybuchem II wojny światowej, w 1935 r. w Spale miał miejsce Jubileuszowy Zlot ZHP. W dniach 10-25 VII 1935 r. do Spały przybyło 20 tys. harcerek i harcerzy z Polski, członków polonijnych organizacji harcerskich i skautów z zagranicy.
W latach międzywojennych funkcjonował w Spale Zakład Opiekuńczy dla dzieci nazywany "bursą". Utworzony został w 1926 r. z inicjatywy Aleksandry Piłsudskiej - żony marszałka Piłsudskiego i Michaliny Mościckiej - żony prezydenta Mościckiego. Zakład opiekował się sierotami i półsierotami (dziećmi poległych w wojnie polsko - bolszewickiej).

Po wybuchu II wojny światowej do Spały wkroczyły wojska niemieckie i została ona włączona do Generalnej Guberni. Miał tu siedzibę Oddział Sztabu Generalnego Ober-ost. Bardzo prawdopodobne iż dzięki temu Rezydencja Splska przetrwała okupację w stanie nienaruszonym.Lasy Spalskie były ostoją dla oddziałów partyzantów to tutaj walczył i zginął bohaterską śmiercią pod Anielinem 30 IV 1940 r. legendarny major Hubal (Henryk Dobrzański).
Działała tu komórka wywiadowcza ZWZ-AK niestety w 1940 r. została odkryta. Niemcy aresztowali wszystkich konspirantów, którzy swoje życie skończyli w hitlerowskich kaźniach. Na pamiątkę tych zdarzeń w Spale powstał Dom Pamieci Walki i Męczeństwa Leśników i Drzewiarzy Polskich.

Śladem tamtych czasów jest zespół potężnych schronów znajdujący się w pobliskiej Konewce. Powstały w 1940 r. i do dziś kryją w sobie wiele tajemnic.
Pałac Prezydencki nie przetrwał jednak działań wojennych. Został obrabowany i spalony w dniu wejścia do Spały wojsk sowieckich w 1945 r. Dziś można oglądać jedynie jego fundamenty.

Po II wojnie światowej Spała pełniła rolę ośrodka wypoczynkowego FWP. Z uwagi na swoje walory klimatyczne (swoisty mikroklimat) i malowniczą okolicę, centralne położenie do lat 90-tych cieszyła się ogromnym powodzeniem. Po kryzysie lat 90-tych Spała w wyniku długotrwałych przekształceń własnościowych bardzo podupadła.

W obecnych latach podjęto próby przywrócenia Spale jej dawnej świetności i znaczenia. Duży wpływ odgrywa w tych działaniach Centralny Ośrodek Sportu - Ośrodek Przygotowań Olimpijskich. Lecz sportowe dzieje Spały to już osobna historia.

Obecnie w Spale powstało wiele nowych obiektów noclegowych, restauracji i sezonowych barów, coraz więcej ludzi spedza tu swój wolny czas, więc można śmiało powiedzieć że Spała odzyskała swoją dawną świetność.